Bütün kanser türlerinde olduğu gibi kan kanseri (Lösemi),
kan hücrelerinin özellikle de akyuvarların kontrol dışı çoğalması ile ortaya
çıkan bir kanser türüdür. Çok sayıdaki kötü huylu (malign) hücrenin ilik hücrelerinin
yerini almasıyla hasar oluşur. Bu durumun sonucu olarak kanın pıhtılaşmasını
sağlayan plateletler ile lökositlerin sayısı azalır.
Vücut savunmasının azalması bir takım problemleri
beraberinde getirir. Lösemi hastasında kanamalar yoğunlaşır, hastaların
enfeksiyon kapma riskleri artar. Hastalığın ileri aşamalarında ise kırmızı kan
hücrelerinin eksikliğine bağlı olarak anemi görülür ve bu da nefes darlığına
sebep olur.
Kan
kanseri belirtileri
Kan kanseri (lösemi) farklı pek çok belirtisi
vardır. Bunlar alyuvar yapımındaki azalma sebebiyle anemi olarak bilinen
kansızlık, akyuvar azalmasına bağlı olarak enfeksiyona yatkınlık, mikrobik
hastalıklar ve ateş; kan pıhtılaşmasını sağlayan trombositlerin azalmasına
bağlı olarak da burun kanaması, diş eti kanaması, cilt altı kanaması gibi
kanamalı rahatsızlıklar oluşur.
Ciltte sık sık yaralanmalar meydana gelir ve kesik
sebebiyle oluşan kanamalar da trombosit eksikliğine bağlı olarak güçlükle
durdurulabilir. Kan hücrelerindeki bu hızlı değişim sebebiyle hastalarda kilo
kaybı ve terleme de görülür. Dalak büyümesi ve lenf düğümlerindeki şişlikler de
görülen diğer belirtilerdir. Karında şişkinlik hissi de vardır. Hastalığın ilk
evrelerinde nezle ve diğer pek çok hastalıkta görülen halsizlik, kemik ve eklem
ağrıları, baş ağrısı da görülebilir.
Ancak bu belirtilerden biri veya bir kaçının olması
lösemi olduğunuz anlamına gelmez. Bu tür rahatsızlığa rahip olan kişilerin
uzman bir doktora muayene olması gerekir.
Kan
kanserinde (lösemi) tanı konması
Yukarıdaki belirtileri taşıyan bir hastanın doktor
kontrolünden geçmesi gerekir. Kan kanseri tanısı kan testleri ile
netleştirilir. Kan testinden sonra kemik iliği biyopsisi ve genetik testler
yapılabilir. Şu an için kan kanserinden (lösemi) korunmanın bir yöntemi yoktur.
Kan
kanserinde tedavi süreci
Hastalığın tedavisine yönelik bilimsel çalışmalar
devam ediyor. Son yıllarda önemli aşamalar da kaydedilmesine rağmen hastalığın
sebebi henüz anlaşılamadığından, sebebi ortadan kaldırmaya yönelik tedavi henüz
yapılamamaktadır. Mevcut tedavi yöntemleri ise ortaya çıkan kötü (habis) huylu
hücreleri yok etmeye yöneliktir. Bunun için uygulanan yöntemler ise hastanın
durumu, hastalığın tipi ve safhalarına göre değişmektedir. Duruma göre
radyasyon tedavisi, çeşitli kanser ilaçları, immünoterapi denen bağışıklık
sistemlerini güçlendirmeye yönelik tedavi ve kemik iliği nakli başlıca tedavi
yöntemleri tercih edilmektedir. Tedaviye için deneme aşamasında olan farklı
metotlar da bulunuyor.
Tedavi yöntemleri ile hastalık atlatılabilmektedir
ancak bazen kısa bazen de yıllar sonra yeniden hastalık nüksedebilmektedir.
Lösemiye
ilişkin genel bilgiler
Kan kanseri (lösemi) akut lösemi ve kronik lösemi
olmak üzere ikiye ayrılır ve bunların her birinin de alt sınıflandırmaları
vardır. Genel olarak kan kanseri tüm kanser hastalıklarının yüzde 2’sini
oluşturur ve kadınlara göre erkeklerde daha sık görülen bir hastalık türüdür. Beyaz ırkta, diğer ırklara göre görülme oranı da yine daha yüksektir.
Yetişkinlerde, çocuklara göre görülme oranı daha yüksek olan kan kanserinde
risk yaş ilerledikçe daha da artar. Çocuklar da 4 yaş altında daha sık görülen
hastalığın genetik özelliği üzerinde durulmaktadır. Hastalığın genetik
geçişiyle ilgili bazı belirtiler olmasına rağmen bilimsel olarak henüz netlik
kazanmamıştır.